ميرزاملكم‌خان ناظم‌الدّوله سياستمدار، روشنفكر و نويسنده‌ي عهد قاجار، منادي تجدد و مبلغ رويكرد به مدنيت باخترزمين بود. او درمان واپس‌ماندگي ايران را اقتباس كامل دست‌آوردهاي غرب در همه‌ي زمينه‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مي‌دانست. نخستين برپاكننده‌ي نوعي محفل ماسوني به‌نام فراموش‌خانه در ايران بود و به سائقه‌ي نوخواهي و نوجويي‌اش در زمينه‌هاي گوناگون از جمله اصلاح خط فارسي به كوشش برخاست، و براي تبيين ديدگاه‌ها و باورهاي خويش و ترويج آن‌چه براي پيشبرد جامعه‌ي ايراني ضروري مي‌پنداشت كوشش قلمي بسيار كرد و رساله‌ها پرداخت مطالعه‌ي آثار ملكم جوهر انديشه و خواست راستين او را بر خواننده آشكار مي‌كند و زمينه‌ي انديشگي و چگونگي برخورد روشنفكران ايراني با مقتضيات دنياي نو را بازمي‌نمايد.
مجموعه‌ي حاضر، كه تقريباً همه‌ي رساله‌هاي شناخته‌ي ملكم در آن گنجانيده شده، مي‌تواند خواننده را با انديشه‌ي ملكم و از راه آن، با خط اصلي انديشه‌ي نوگرايانه‌اي كه از سده‌ي سيزده هجري قمري آغاز شد و به انقلاب مشروطيت ايران انجاميد آشنا سازد.