توضیحات درباره کتاب
كتابي كه در دست داريد، بخشي از تحقيقاتي است كه در دههي ۵۰ شمسي با عنوان «طرح آيندهنگري» انجام شد. گذشت ساليان متمادي از زمان انجام اين تحقيقات، ارزشهاي آن را بيش از پيش آشكار كرد. اين تحقيق از اولين نظرسنجيهاي ملي در كشور است و اطلاعات منحصربهفرد تجربي از نگرش مردم در دههي ۵۰ شمسي بهدست ميدهد، و نشان ميدهد كه چگونه در زير پوست جامعه، جريان ديني در حال رشد بود. براي ما كه در سالهاي بعد از اين تحقيق، شاهد انقلاب بودهايم، شايد جاي شگفتي باشد كه چگونه چنين علامتهايي ديده و صداي جامعهاي كه در اين تحقيق پژواك يافته بود، شنيده نشد. اين تحقيق هم از فضل تقدم در ميان پيمايشهاي اجتماعي برخوردار است و هم بهخاطر تصويري كه از وضعيتِ نگرشيِ آن روزگار ارائه ميكند، داراي اهميت است. علاوه بر آن بايد به پيوند ديدگاههاي نظري و تحقيق تجربي اشاره كنيم كه «آيندهنگري» به آن توجه جدي داشت.
اكنون كه چهار دهه از زمان انجام اين تحقيق ميگذرد، در موقعيتي قرار داريم كه با فاصلهي عاطفي به نتايج بنگريم و تفسيري دقيقتر از شيوهي واكنش ذهني و رفتاري جامعه به «نوسازي» ارائه كنيم. توضيح يك حادثهي روي داده با استفاده از يافتههاي يك پژوهش، تمريني براي شيوهي خواندن پژوهش است. شايد اين شيوهي بازخواني در خود نكتههاي آموزندهاي داشته باشد كه چگونه ميتوان يافتههاي يك تحقيق را تفسير كرد و از انكار يا پذيرش كلي تحقيق پرهيز كرد و يافتههاي ناسازگار با شناخت متعارف را جدي گرفت.