"نگارنده در اين دفتر با نگاهي فراتر از سنت‌گرايي و مدرنيسم، سنت و نوآوري و چگونگي پيوند پوياي آن‌ها را به عنوان مهم‌ترين مسئله هنر و ادبيات در جوامعي كه دوره گذار را پشت سر مي‌گذارند، در مي‌نگرد. نويسنده پس از تحليل و تفكيك تعاريف سنت و نوآوري، معاني گوناگون ديني و ادبي آن دو را به روشني باز مي‌نمايد تا در پرتو آن، معني، نقش و كاركردهاي دو عنصر سنت و نوآوري را در هر اثر هنري و نيز در روند كلي تاريخ هنر و ادب آشكار سازد. در اين مسير به بررسي فلسفه تاريخ، تحول و تكامل هنر و ادبيات، جامعه شناسي، روان شناسي و مردم شناسي سنت و نوآوري در ايران و نيز مفاهيم كلي و بنيادين مانند: شكل، محتوا، سبك و نسبت آن‌ها با موضوع مورد نظر مي‌پردازد. سپس سير نقد ادبي در ايران، دگرديسي قالب‌ها و قواعد شعر فارسي (از آغاز تا امروز)، نوآوري سبك هندي و سنت‌گرايي دوره بازگشت، زمينه‌هاي اجتماعي و فرهنگي و نقد و نظر در شعر و شاعران عهد مشروطيت، ادبيات انقلابي و انقلاب ادبي، ويژگي‌هاي دوره گذار تا دوره جديد در آغاز قرن حاضر و زمينه‌هاي پديد آمدن شعر معاصر از فصل شكفتگي تا آستانه پختگي و چگونگي شعر نو يا آزاد و نيمايي را بررسي مي‌كند".