يكي از سنت‌ها و آيين‌هاي قديمي در هنر عاشيقي كه حالت نمايشي دارد، سنت «دئيشمه» يا مشاعره رودرروي عاشيق‌ها با مراسم خاص، در حضور مردم است كه طي اين مشاعره، عاشيق بازنده بايد ساز خود را به عاشيق برنده، به نشانة تسليم و قبول شكست، تحويل دهد. دئيشمه يكي از مشكل‌ترين عرصه‌هاي هنر عاشيقي است، زيرا تمامي مضامين هنري، حكمي و عرفاني بايد به صورت بداهه در مشكل‌ترين قالب‌هاي شعر عاشيقي ساخته و پرداخته شود. در داستان‌ها و منظومه‌هاي عاشيقي نيز، قهرمانان داستان در لباس عاشيق و در ميدان‌هاي مشاعره و دئيشمه بر حريفان خود پيروز ‌شوند. نگارنده در كتاب حاضر، سير تكاملي و تاريخي هنر عاشيقي را با رويكردي نمايشي تجزيه و تحليل مي‌كند.