توضیحات درباره کتاب
روز سه شنبه هجدهم ماه مه 1920 مطابق 28 ارديبهشت 1299، كشتيهاي جنگي دولت شوروي در مقابل انزلي و غازيان صف كشيده و بدون اعلان جنگ، چندين گلوله توپ به طرف غازيان خالي كردند. دليل رسمي اين حركت كشتيهاي جنگي شوروي اين بود كه چون كشتيهاي ضد انقلابي ژنرال دنيكن ـ ژنرال تزاري و از رهبران اصلي روسهاي سفيد ـ و عدهي زيادي از افسران و تابعين ايشان در انزلي بودند و امنيت درياي خزر را تهديد ميكردند، پس فرماندهي ناوگان سرخ شوروي ولگا ـ خزر براي حفظ امنيت درياي خزر مجبور شد انزلي را تصرف كند تا بتواند ناوگان ضد انقلابي و اتباع وي را روانهي روسيه نمايد. ولي در حقيقت آنها در صدد بودند تا اهالي شرق را از قبيل عثماني، افغانستان، هندوستان، ايران و... را از تحت نفوذ و استيلاي دول امپرياليستي نجات دهند و انگليسيها را از آنجا خارج نمايند. در پي اين سياست و حضور شورويها در ايران، جنبش جنگل به رهبري ميرزا كوچك خان كه از سال 1294 شمسي، حركتي ملي را براي مبارزه با بيگانگان آغاز كرده بود، به مرحلهاي جديد وارد شد. پيمان اتحاد ميان آنها بسته شد و جمهوري شوروي ايران تاسيس گرديد. ولي در اين ميان مشكلات بسياري به وجود آمد و ميان ميرزا كوچك خان و متحدين نوين بلشويكش تفرقه افتاد. بنابراين ميرزا در اعتراض به تندروهاي بلشويكها ترك اتحاد نمود و ياران بلشويك را تنها گذاشت. بلشويكها كه از ابتدا قصد پاكسازي گيلان را از وجود ميرزا داشتند، با استفاده از فرصت، كودتايي عليه ميرزا كوچك خان و هوادارانش به راه انداختند، ولي آنها نتوانستند گيلان را حفظ نمايند و با فشارهاي داخلي و خارجي متعددي مواجه گرديدند. اختلافات سياسي در جناح بلشويكها، ياران ميرزا با بلشويكها، قرارداد بازرگاني شوروي و انگليس و قرارداد ايران و شوروي از علل مهم فروپاشي جمهوري گيلان است. در اين رهگذر، با حملهي قواي نظامي دولت مركزي، نقطهي پاياني بر اين حركت هفتسالهي آزاديخواهانه گذاشته شد. كتاب حاضر، از جمله نوشتههاي با ارزش دربارهي وقايع جنبش جنگل از هنگام ورود قواي سرخ است. حضور نويسنده در گرماگرم وقايع و ارتباط او با رهبران نهضت و قواي شوروي، به مطالب وي اعتبار بخشيده است. به ويژه اينكه او با استفاده از اسناد و مدارك دوران خود به نوشتههايش سنديت داده است.